Op deze dag, vijftien jaar geleden, is mijn moeder overleden op
66-jarige leeftijd. Wat gaat de tijd toch weer snel, het lijkt allemaal
veel korter. De wereld stortte echt letterlijk voor me in. Het was zelfs
de eerste keer in mijn leven dat ik van zo dichtbij een overlijden
meemaakte en alles moest regelen met een uitvaartmaatschappij. Dat was
op zich al zo vreemd, omdat ik helemaal niet wist wat ervan me verlangd
werd. Het was zelfs de eerste keer dat ik een uitvaart mee zou maken in
mijn leven, omdat ik me altijd er heel ver van weg heb gehouden of dan
te overstuur was om te gaan.
Als alleenstaande moeder met een dochter van zeven (ze is nu 22)
kreeg ik altijd erg veel steun van mijn moeder. Omgekeerd waren wij voor
haar het belangrijkste in haar leven. Vooral het moederlijke,
verzorgende om op mijn dochter te passen (pas vanaf haar zesde, voorheen
zat ze in een kinderdagverblijf), daar bloeide ze helemaal van op
altijd. Ze vond het altijd heerlijk als mijn dochter kwam logeren en dat
deed ze dan ook graag en veel. Heel veel heeft ze toen voor ons
gehandwerkt. Als ik daar op bezoek was dan vroeg mijn dochter of ze
mocht blijven slapen en ging ik alleen naar huis om haar vervolgens ‘s
morgens vroeg weer op te halen om naar school te brengen. Mijn moeder
was in feite de belangrijke ‘tweede’ persoon bij gebrek aan een vader
(die liet zich amper tot nooit zien of horen).
Mijn moeder was na jaarlijkse onderzoeken na veertien jaar eindelijk
vrijgewaard van borstkanker. Daarvoor heeft ze 14 jaren processen
gevoerd voor een scheiding. Dat het zo lang duurde kwam door ons huis
omdat daar hele ingewikkelde procedures aanhingen. Haar leven was niet
erg gemakkelijk geweest. Ieder jaar was het toch weer spannend wat de
uitslag zou zijn van het borstonderzoek. Prompt de zomer daarna krijgt
ze een zware hartaanval en nog een in november 1993 die haar het leven
kostte. Ik herinner me het nog zo goed. Ik werd om half acht ‘s avonds
door haar gebeld dat het niet goed ging en of ik snel wilde komen. Vlug
mijn dochter meegenomen en naar haar huis. Ondertussen had ze wel de
dokter laten komen en de deur al open gedaan. Toen ik binnenkwam in de
kamer zag ik alleen dat haar hoofd met ogen gesloten wegzakte op het
kussen en heb ik geen afscheid meer kunnen nemen. Nog met de ambulance
naar het ziekenhuis, maar dat mocht niet meer baten en om negen uur is
ze officieel als overleden verklaard (anderhalf uur heeft toen mijn
digitale horloge stilgestaan en is na negen uur ‘s avonds weer gaan
lopen met een verschil van 1,5 uur vroeger!). Toen kwam de werkelijkheid
van het te accepteren dat ze er niet meer was. Weinig tot geen steun
van mijn omgeving op een vriendin na. Ik heb er acht maanden over gedaan
in mijn eentje om haar huis op te ruimen. Zoveel vragen over alles en
nog wat waar ik nooit een antwoord meer over zou krijgen. Soms zat ik
uren met een papiertje in mijn hand te staren en verzonken in een
herinnering. Iedere dag een beetje opgeruimd daar na het avondeten. Ik
kon gemakkelijker spullen van mezelf weggooien dan die van haar (en
nog). Kleding moest in fases weg, want daar kreeg ik steeds nachtmerries
van. Zo met opruimen kon mijn dochter ook meteen aan het huis wennen
waar wij in zouden gaan wonen. De hond en de poes namen we iedere keer
mee om ook vast te wennen. Ook daar gaven we nog twee katers van mijn
moeder te eten. Na een jaar zijn we verhuisd (24 december 1994). Daar
had mijn dochter erg veel moeite mee en na jaren hoorde ik, en nog, dat
ze liever in ons oude huis was blijven wonen. Het kostte me zeker nog
twee jaar om de hele harde kantjes van het verdriet te laten slijten en
weer te wennen aan mijn geboortehuis en dat terwijl het gewone
dagelijkse leven ook normaal door moest gaan. Vraag niet hoe, maar dat
heb ik gered. Al zijn er heel wat traantjes weggevloeid. Op zulke
momenten zou je broers of zussen hebben gewenst, maar ook daarvan hoor
je dat zulke momenten heel vaak om het geld draait dan om wat anders.
Daarmee moet je echt geluk hebben om het samen te kunnen verwerken. Een
vriendin van de middelbare school, ook enig kind, had haar moeder net in
augustus verloren en wij belden elkaar iedere dag om toch zo ons
verhaal en verdriet kwijt te kunnen. Nu bellen we nog wekelijks.
Nog iedere dag flitst mijn moeder wel eventjes door mijn gedachten.
Vooral nu weer sterker omdat ik boven in al haar handwerkboeken en
-tijdschriften zit te snuffelen met opruimen. (Overigens de waterschade
valt gelukkig mee, maar een paar tijdschriften heb ik weg moeten gooien
en een paar tijdschriften/boeken zijn gebobbeld opgedroogd. De rest
stond hoog en droog gelukkig.) Ze zou nu 81 zijn geweest als ze nog
leefde… Vanavond brand ik zoals andere jaren weer een kaarsje voor haar,
al doe ik dat wel vaker dan alleen op de 23e november…
Ik ga weer verder met opruimen boven, de laatste loodjes vandaag…
Geen opmerkingen:
Een reactie posten